Ο Παναθηναϊκός στην Εθνική Αντίσταση

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (Απρίλιος 1941 – Οκτώβριος 1944) το γήπεδο της Λεωφόρου είχε επιταχθεί. Μάλιστα οι Γερμανοί το χρησιμοποιούσαν για τους μεταξύ τους αγώνες ενώ είχαν λεηλατήσει και τις προθήκες τροπαίων. Οι περισσότεροι από τους ποδοσφαιριστές εντάχτηκαν σε μια ομάδα με την επωνυμία Στίβος για να μπορούν να δίνουν αγώνες και να εξασφαλίζουν ένα πιάτο φαγητό. Η διοικούσα που είχε συσταθεί στα χρόνια της κατοχής ήταν αυτή που κράτησε ζωντανή την ομάδα και την παρέδωσε ακμαία στα μεταπολεμικά χρόνια.

Ο διευθυντής του γηπέδου τότε, Αντώνης Βρετός, είχε σηκώσει και τη σημαία της ελευθερίας, δίνοντας κουράγιο στους δεκάδες Ελληνες που βασανίζονταν στις φυλακές «Αβέρωφ» απέναντι από το γήπεδο. «Την προσεχή Κυριακή μέγας ποδοσφαιρικός αγών Παναθηναϊκού – Αγγλικής Αεροπορίας. Ζήτω η Ελευθερία!» έγραφε η ανακοίνωση που διάβαζαν και οι φυλακισμένοι από απέναντι, αλλά μεγαλύτερο κουράγιο από όλα τους είχε δώσει η έπαρση της ελληνικής σημαίας στις 8 Οκτωβρίου του 1944 λίγο πριν από την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα.
Ήταν μια ηρωική πράξη του Αντώνη Βρετού ο οποίος μεταξύ άλλων είχε μετατρέψει κάποιους απρόσιτους χώρους της Λεωφόρου σε χώρους Αντίστασης. Σε παράνομες συγκεντρώσεις οι φίλοι του ΠΑΟ μάθαιναν τα νέα από «λαθραία» ραδιόφωνα, ενώ οι πιο σημαντικές ειδήσεις κυκλοφορούσαν πολυγραφημένες!

Οι «πράσινοι» είχαν χάσει στη μάχη μεταξύ άλλων και τον Μιχάλη Πιερράκο. Συμπαίκτης του Αγγέλου Μεσσάρη και πρώτος σκόρερ το 1936 με 18 γκολ σε 10 αγώνες, εκτός από την άψογη τεχνική του διακρίθηκε για το ήθος του. Με την εισβολή των Ιταλών στις 28 Οκτωβρίου 1940 βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του πολέμου στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Ιταλούς έξω από το Πόγραδετς, λίγες μέρες πριν ο ελληνικός στρατός εισέλθει νικητής στην πόλη (30 Νοεμβρίου 1940).
Μια δεκαετία αργότερα (1950) βετεράνοι ποδοσφαιριστές του «τριφυλλιού» παρέα με συγγενείς και φίλους του Πιερράκου ανέβηκαν στα βουνά της Ηπείρου και βρήκαν τον τάφο του αθλητή μας. Τα οστά του καλυμμένα με τη σημαία του Παναθηναϊκού μεταφέρθηκαν στην Αθήνα και ενταφιάστηκαν στο κοιμητήριο Ζωγράφου στις 19 Νοεμβρίου 1950.
Σπουδαία δουλειά στην αντίσταση έκανε και ο Μιχάλης Παπάζογλου, ο άνθρωπος που έχει φιλοτεχνήσει το τριφύλλι. Ως μέλος της αντιστασιακής ομάδας του αθλητή του Ηρακλή Γιώργου Ιβανόφ (από αυτόν πήρε την ονομασία του το «Ιβανώφειο») ο Παπάζογλου και η παρέα του οργάνωναν σαμποτάζ και έδιναν σημαντικές πληροφορίες στους συμμάχους.
Κατάφεραν με συνεργάτες να καταστρέψουν γερμανικά αεροπλάνα στο ναύσταθμο και να βυθίσουν με νάρκες τρία ελαφρά πολεμικά πλοία. Συνελήφθη στις 12 Οκτωβρίου 1942 και από τις φυλακές Αβέρωφ μεταφέρθηκε στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο για εξετάσεις (είχε προσποιηθεί τον τρελό). Τον έσωσαν ο Γιώργος Καλαφάτης (ιδρυτής του Παναθηναϊκού) και ο Πέτρος Γιαννάτος (ιδρυτής του μπασκετικού τμήματος).


Το.. αντιστασιακό ντέρμπι ΠΑΟ-ΑΕΚ
Βρισκόμαστε την άνοιξη του 1942 και ο Παναθηναϊκός αντιμετωπίζει την ΑΕΚ σε φιλικό παιχνίδι στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας (είχε επιταχθεί από τους Γερμανούς) η οποία έχει γεμίσει από 15.500 θεατές. Οι παίκτες των δύο ομάδων είχαν κανονίσει μεγάλο μέρος από τα έσοδα να πάνε στο νοσοκομείο της Σωτηρίας όπου νοσηλεύονταν εκατοντάδες αθλητές. Ωστόσο κάπου εκεί μπήκε ο …δάκτυλος του Γερμανού κατακτητή καθώς οι Γερμανοί όρισαν έναν Αυστριακό διαιτητή ο οποίος ήταν αξιωματικός των δυνάμεων κατοχής. Επιπλέον δεν τους επιτράπηκε να πάρουν μέρος από τα έσοδα. Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν άρεσε τόσο στον αρχηγό του Παναθηναϊκού Κρητικό όσο και του «δικέφαλου» Κλεάνθη Μαρόπουλου όπου και αποφάσισαν να μην αγωνιστούν . Χαρακτηριστικές είναι οι μαρτυρίες του Μαρόπουλου όπου θυμάται «Βγήκαμε στον αγωνιστικό χώρο και οι δύο ομάδες μαζί, χαιρετίσαμε τους φιλάθλους, κι αντί ν’ αρχίσουμε τον αγώνα, ανεβήκαμε στις εξέδρες κι αρχίσαμε να εξηγούμε στον κόσμο τι ακριβώς είχε γίνει. Ο κόσμος δέχτηκε τις εξηγήσεις μας. Αυτό που επακολούθησε δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε. Αγανακτισμένοι οι φίλαθλοι όρμησαν στον αγωνιστικό χώρο και κυριολεκτικά δεν άφησαν τίποτε όρθιο. Οι ξύλινες εξέδρες ξηλώθηκαν, τα δοκάρια ξεριζώθηκαν, συνθήματα υπέρ των ποδοσφαιριστών.Τα επεισόδια πήραν έκταση και γρήγορα σχηματίστηκε αντιφασιστική διαδήλωση, που έφτασε μέχρι την Ομόνοια. Οι φίλαθλοι-διαδηλωτές διαλύθηκαν μόνο με την εμφάνιση των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής…»

Μορφές αντίστασης
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (Απρίλιος 1941 – Οκτώβριος 1944) το γήπεδο της Λεωφόρου είχε επιταχθεί. Μάλιστα το χρησιμοποιούσαν για τους μεταξύ τους αγώνες ενώ λεηλάτησαν και τις προθήκες τροπαίων. Οι περισσότεροι από τους ποδοσφαιριστές εντάχτηκαν σε μια ομάδα με την επωνυμία Στίβος για να μπορούν αν δίνουν αγώνες και να εξασφαλίζουν ένα πιάτο φαγητό. Η διοικούσα που είχε συσταθεί στα χρόνια της κατοχής ήταν αυτή που κράτησε ζωντανή την ομάδα και την παρέδωσε ακμαία στα μεταπολεμικά χρόνια.

Μιχάλης Παπάζογλου

Ήταν ο άνθρωπος που φιλοτέχνησε το ΤΡΙΦΥΛΛΙ. Το ένδοξο σήμα της ομάδα μας. Ο Μιχάλης Παπάζογλου αναδείχτηκε σε μορφή της Εθνικής Αντίστασης. Προσχώρησε στην αντιστασιακή ομάδα του Γιώργου Ιβάνωφ (αθλητή του Ηρακλή Θεσσαλονίκης). Η ομάδα έδινε πληροφορίες στους ‘Αγγλους και οργάνωνε σαμποτάζ. Κατάφεραν με συνεργάτες στο ναύσταθμο να καταστρέψουν 3ο αεροπλάνα των Γερμανών και να βυθίσουν με νάρκες τρία ελαφρά πολεμικά πλοία. Συνελήφθη στις 12 Οκτωβρίου 1942. Όταν μεταφέρθηκε στις φυλακές Αβέρωφ υποδύθηκε τον ψυχοπαθή και οι Γερμανοί τον έστειλα στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο για εξετάσεις. Από εκεί «απήχθη» και φυγαδεύτηκε από τον ιδρυτή του ΠΑΟ Γ. Καλαφάτη και τον Π. Γιαννάτο τον ιδρυτή της ομάδας μπάσκετ του ΠΑΟ.

Μίμης Πιερράκος

Ο Μιχάλης Παπάζογλου ήταν από τους ανθρώπους του ΠΑΟ που πρωτοστάτησαν στην επιστροφή των οστών του ήρωα Μιχάλη Πιερράκου από τη Βόρειο Ήπειρο στην Αθήνα. Ο Πιερράκος συμπαίκτης του Αγγέλου Μεσσάρη και πρώτος σκόρερ το 1936 με 18 γκολ σε 10 αγώνες, εκτός από την άψογη τεχνική του διακρίθηκε για το ήθος του. Με την εισβολή των Ιταλών στις 28 Οκτωβρίου 1940 βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του πολέμου στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Ιταλούς έξω από το Πόγραδετς, λίγες μέρες πριν ο ελληνικός στρατός εισέλθει νικητής στην πόλη (30 Νοεμβρίου 1940).

Το 1950 παλιοί ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού με συγγενείς και φίλους του Πιερράκου ανέβηκαν στα βουνά της Ηπείρου και βρήκαν τον τάφο του αθλητή μας. Τα οστά του καλυμμένα με τη σημαία του Παναθηναϊκού μεταφέρθηκαν στην Αθήνα και ενταφιάστηκαν στο κοιμητήριο Ζωγράφου στις 19 Νοεμβρίου 1950.

Η πρώτη σημαία της ελευθερίας

Ο διευθυντής του γηπέδου κατά τη διάρκεια της κατοχής Αντώνης Βρεττός, είχε μετατρέψει κάποιους απρόσιτους χώρους της Λεωφόρου σε χώρους Αντίστασης. Σε παράνομες συγκεντρώσεις οι φίλοι του ΠΑΟ μάθαιναν τα νέα από «λαθραία» ραδιόφωνα ενώ οι πιο σημαντικές ειδήσεις κυκλοφορούσαν πολυγραφημένες με πρωτοβουλία του Βρεττού.

Όμως μια πράξη του Βρεττού που πέρασε στην ιστορία είναι η ύψωση της Σημαίας της Ελευθερίας στο γήπεδο της Λεωφόρου. Στις 8 Οκτωβρίου του 1944 λίγο πριν από την αποχώρηση των Γερμανών στην Αθήνα, περίοδο κατά την οποία οι βασανισμοί πατριωτών είχαν ενταθεί στις φυλακές Αβέρωφ απέναντι από το γήπεδο, οι Αθηναίοι διάβασαν έκπληκτοι έξω από τη Λεωφόρο την ανακοίνωση: «Την προσεχή Κυριακή μέγας ποδοσφαιρικός αγών Παναθηναϊκού – Αγγλικής Αεροπορίας. Ζήτω η Ελευθερία».

Δεν ήταν όμως μόνο αυτό: Στον πιο ψηλό ιστό του γηπέδου μας ο Αντώνης Βρεττός ύψωσε τη Γαλανόλευκη. Οι φυλακισμένοι στα κολαστήρια του Αβέρωφ πήραν κουράγιο, το ηθικό των πολιτών ανυψώθηκε. Μάλιστα ο Βρεττός την πράξη του αυτή την κοινοποίησε επισήμως στο δήμαρχο Αθηναίων. Και όπως φαίνεται από το έγγραφο, για πρώτη φορά η σημαία της Ελευθερίας στην Αθήνα υψώθηκε στο ιστορικό μας γήπεδο, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Ο Παναθηναϊκός και στο σημείο αυτό τίμησε την Αθήνα.

Το ντέρμπι της Ελευθερίας

Το τελευταίο προπολεμικό ντέρμπι Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού είχε διεξαχθεί στις 19 Μαΐου 1940. Χρειάστηκε να περάσουν έξι χρόνια για να συναντηθούν ξανά οι δύο ομάδες. Στα μαύρα χρόνια της κατοχής κάτι τέτοιο θα εθεωρείτο αδιανόητο. Το πρώτο μεταπολεμικό ντέρμπι έγινε τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων του 1946 και νικητής αναδείχτηκε ο Παναθηναϊκός με 2-0. Τα γκολ σημείωσαν οι Σίμος και Νικολόπουλος

http://mypanathinaikos.wordpress.com/2010/10/28/%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7%E2%80%A6/