«Κόκκινη Ορχήστρα»: Ο «χορός» των Ρώσων κατασκόπων στην Ευρώπη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

http://www.defencenet.gr/defence/index.php?option=com_content&task=view&id=26430&Itemid=169

Το μεγαλύτερο δίκτυο κατασκοπίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν αναμφισβήτητα το ρωσικό δίκτυο των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, γνωστό με την προσωνυμία «Κόκκινη Ορχήστρα», ονομασία που του αποδόθηκε από τους Γερμανούς διώκτες του... Εκτός του ότι «απλωνόταν» σε ολόκληρο τον κόσμο και συνέλεγε τεράστιο όγκο πληροφοριών, οι οποίες «έφθαναν» διαμέσου των εκατοντάδων πομπών στη Μόσχα, οι Ρώσοι είχαν επιτύχει το δίκτυό τους να χρηματοδοτείται από τους ίδιους τους Γερμανούς! Εμπνευστής αυτής της πραγματικά ευφυούς κίνησης ήταν ο Λέοναρντ Τρέπερ, ένας από τους σημαντικότερους Ρώσους κατασκόπους της περιόδου του Β΄ ΠΠ, ο οποίος από το 1940 ήταν ο αρχηγός της περιβόητης «Κόκκινης Ορχήστρας».
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο αριθμός των Ρώσων πρακτόρων που ενεργούσαν πίσω από τις γερμανικές γραμμές ήταν περίπου 150.000 στελέχη.

Η «πατρότητα» των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών με τη μορφή που έφεραν στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ανήκει στον Βιζίνσκι, έναν από τους πρωτεργάτες της περιόδου των γενικών εκκαθαρίσεων, για την εγκαθίδρυση του καθεστώτος των Μπολσεβίκων. Από εκείνη την περίοδο μέχρι και λίγο πριν την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, συγκεκριμένα το 1939 που ανέλαβε τα ηνία των ρωσικών υπηρεσιών ο Λαυρέντι Μπέρια, είχαν πραγματοποιηθεί κάποιες αλλαγές, αλλά η βασική δομή ήταν η ίδια. Οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες διέφεραν από των άλλων μεγάλων χωρών, διότι λειτουργούσαν βάσει των προτύπων του συγκεντρωτικού καθεστώτος, με αποτέλεσμα το κέ- ντρο διοίκησης να βρίσκεται στη Μόσχα και να αποφασίζει σχεδόν για όλες τις κινήσεις των επιμέρους δικτύων που βρίσκονταν στις διάφορες χώρες «ενδιαφέροντος». Ο πέραν του δέοντος γραφειοκρατικός χαρακτήρας των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών αποδεικνύεται από την αδυναμία των επιμέρους δικτύων εκτός Ρωσίας να λάβουν σημαντικές αποφάσεις και αφετέρου από τις πολλές μεταβολές και ανακατατάξεις που πραγματοποιήθηκαν σε διοικητικό επίπεδο έως ότου αποφασισθεί για το ποιος θα έχει τον έλεγχο της κεντρικής υπηρεσίας πληροφοριών. Η στρατιωτική ή η πολιτική ηγεσία;

Ωστόσο η γενική εποπτεία ανήκε στη NKVD (Narodny Kommissariat Vnutrennikh Del: People's Commissariat of Internal Affairs), η οποία αποτελούνταν από την UR (Directorate of Intelligence), UK (Directorate of Counter-Intelligence), USP (Secret-Political Directorate) και UKMK (Directorate of the Commandant of the Moscow Kremlin). Περίπου στα μέσα του πολέμου αναμορφώθηκε και διασπάστηκε σε δύο τομείς, την MGB και την MGD. Ο κλάδος όμως εκείνος που ασχολούνταν αποκλειστικά με το δίκτυο των πρακτόρων ήταν η GRU που ανήκε στις Ένοπλες Δυνάμεις και είχε ως αποστολή τη διεξαγωγή κατασκοπίας σε παγκόσμια κλίμακα σε συνεργασία πάντα με την MGB. Αν και επίσημα ως GRU ιδρύθηκε το 1943, η δράση της ξεκίνησε από το 1939 με την ονομασία «Διεύθυνση Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου» και περιελάμβανε τα επιμέρους δίκτυα της Δυτικής Ευρώπης, των ΗΠΑ, της Ανατολής καθώς και διάφορα τμήματα υποστήριξης όπως το τμήμα Πλαστών Εγγράφων. Εν κατακλείδι η επιλογή των κατασκόπων–στελεχών που θα αναλάμβαναν αποστολές υψίστης σημασίας, όπως η οργάνωση δικτύων κατασκοπίας εκτός των συνόρων της Ρωσίας, γινόταν από τη NKVD. Μια από τις πλέον μεγάλες επιτυχίες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών ήταν η οργάνωση του περίφημου δικτύου κατασκοπίας της Δυτικής Ευρώπης που οι Γερμανοί ονόμασαν «Κόκκινη Ορχήστρα» και έδρασε σε Βέλγιο, Γαλλία, Ολλανδία και Ελβετία. Δημιουργός του περίφημου δικτύου ήταν ο περιβόητος Ρώσος πράκτορας Λέοναρντ Τρέπερ…

Ο «μαέστρος» της «Κόκκινης Ορχήστρας»

Ο Λέοναρντ Τρέπερ ήταν γόνος Πολωνών Εβραίων και γεννήθηκε στην κωμόπολη Νόβι Ταργκ, που βρίσκεται δυτικά της Κρακοβίας στην Πολωνία, στις 23 Φεβρουαρίου του 1904. Λίγα χρόνια μετά τη γέννησή του, η οικογένειά του μετακόμισε στη Βιέννη. Την περίοδο της ενηλικίωσής του πραγματοποιεί σπουδές Ιστορίας και Λογοτεχνίας στα πανεπιστήμια της Κρακοβίας και της Λεμβέργης, ενώ μετά τα γεγονότα της Οκτωβριανής Επανάστασης πρόσκειται πολιτικά στους Μπολσεβίκους. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του την περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης εργάζεται σε χυτήρια μετάλλου και ξεκινά τη δράση του ως ενεργό μέλος του εργατικού κινήματος. Η συμμετοχή του σε μια διαδήλωση στη Σιλεσία είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη σύλληψή του, από την Πολωνική Αστυνομία, και την καταδίκη του σε οκτώ μήνες φυλάκιση. Μετά την αποφυλάκισή του στα τέλη του 1926 μεταβαίνει στην Παλαιστίνη, όπου αλλάζει το όνομά του σε Λέιμπα Νταμπ και γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Για τη δράση του συλλαμβάνεται από τις βρετανικές αρχές, διότι και η Παλαιστίνη εκείνη την εποχή τελούσε υπό βρετανική κατοχή. Στις αρχές της δεκαετίας του '30 μεταβαίνει στη Γαλλία και έρχεται σε επαφή με τη Ρωσική Υπηρεσία Πληροφοριών όπου και στρατολογείται.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο
εδώ