Περί της Ιστορίας του Ταγ/τος Ασφαλείας Καλαμών (Μελιγαλά)

15
1. Ονοματεπώνυμον συντάκτου ΚΑΖΑΚΟΣ ΠΑΝ. Αντ/ρχης Πεζ.
2. Διεύθυνσις ¨ Ενδυμίωνος 32 Π. Φάληρον.
3. Ημερομηνία συντάξεως Η 27-10-55
4. Θέμα: ¨Περί της Ιστορίας του Ταγ/τος Ασφαλείας Καλαμών (Μελιγαλά) από 1-2-44 ότε συνεκροτήθη μέχρι της 31-10-44 ότε διελύθη.
ΚΕΦΑΛΑΙO Ι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Τα προηγηθέντα της συγκροτήσεως του Ταγ/τος.
Μήν. Ν/βριος 1943. Χρονολογικώς πολιτικά και Στρ/κά
γεγονότα.
Δεν είμαι εις θέσιν να γνωρίζω.
Μήν Δ/βριος 1943. ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨
Μήν Ιανουάριος 1944. Ο υπό του ΕΛΑΣ αρχίσας διωγμός των εθνικοφρόνων πολιτών του Νομού Μεσσηνίας, αι δολοφονίαι αυτών και παντός Αξ/κού μη ακολουθούντος τας γραμμάς του Κ.Κ.Ε και μη ασπαζομένου τας αρχάς αυτού, η δημιουργία στρατοπέδων, αι δηλώσεις και διαρπαγαί της περιουσίας των εθνικοφρόνων υπό της Ε.Τ.Α. (επιμελητεία του Αντάρτου) ήγαγεν τον κ. Νομάρχην Μεσσηνίας ιατρόν Περρωτήν Δημήτριον εις την απόφασιν να έλθη εις Αθήνας και να ζητήση από την τότε Κυβέρνησιν των Αθηνών την λήψιν μέτρων αντιπερισπασμού, μέτρων δυναμικών ενόπλου αντιδράσεως.
Οίκοθεν νοείται ότι ο Νομάρχης είχε και την εξουσιοδότησιν διά την τοιαύτην του απόφασιν του λαού της Μεσσηνίας και του μείζονος μέρους των Αξ/κών (διότι δυστυχώς ένας αριθμός αυτών υπηρέτει εις τον ΕΛΑΣ, και ένας αριθμός παρέμεινεν ουδέτερος).
Πράγματι ο Νομάρχης ελθών εις Αθήνας κατά το τέλος Ιανουαρίου 1944, επανήλθεν εις Καλάμας με την εντολήν της τότε Κυβερνήσεως, της συγκροτήσεως Τάγ/τος Ασφαλείας Καλαμών (Δημοσυντηρήτου) από 1-2-44.
α) Την Διοίκησιν του Τάγ/τος ο Νομάρχης ανέθεσεν εις τον Ταγ/ρχην Πεζ. Αλεξόπουλον Δημήτριον.
β) Το Τάγμα τούτο πλαισιωθέν από ελαχίστους μονίμους και εφ. Αξ/κούς και εθελοντάς οπλίτας (περί τους 200) παρέμεινεν ως τοιούτον μέχρι της 16-3-44 ότε κατήλθεν εις Μεσσηνίαν (έδρα Μελιγαλά) Τάγμα Ασφαλείας εξ Αθηνών υπό την Διοίκησιν του Ταγ/ρχου Πεζ. Στούπα Παναγ.
Αμα τη αφίξει του Ταγ/τος Στούπα, το Δημοσυντήρητον Τάγμα Καλαμών διελύθη συγχωνευθέντων των ανδρών εις το Τάγμα (Μελιγαλά) .
Το Τάγμα Στούπα ανέμενεν ο Λαός της Μεσσηνίας εν εξάλλω ενθουσιασμώ και ως σανίδα σωτηρίας, αλλά ο του παραδόξου θαύματος εν ω ο Στούπας ανεμένετο να κατέλθη εξ Αθηνών με πολλούς Αξ/κούς και οπλίτας ολίγους (διότι το Τάγμα θα επλαισιούτο εκ Μεσσηνίων) κατήλθεν με 80 οπλίτας και ελαχίστους Αξ/κούς, πράγμα όπερ απεκαρδίωσε τον λαόν της Μεσσηνίας.
Είχον τοποθετηθή εις το Τάγμα συγκροτηθέν εν Αθήναις, ως επληροφορήθην τούτο παρά Ταγ/ρχου Στούπα Π. ευθύς ως ανέλαβον Υποδ/τής του. ΙΙον δεκαήμερον Απριλίου 1944, πολλοί Αξ/κοί από το Υπουργ. Στρ/κών οίτινες αφ’ ου έλαβον ιματισμόν μισθούς κ.λ.π. δεν ηκολούθησαν το Τάγμα αλλά παρέμειναν εις Αθήνας κρυπτόμενοι ή ασχολούμενοι με υπηρεσίας εις πολιτικά Υπουργεία και αναμένοντες την εξ ύψους παρηγορίαν, ενώ έβλεπον ότι ο ΕΛΑΣ ηνδρούτο και επικινδύνως επεξετείνετο επί της υπαίθρου.

Κεφάλαιον ΙΙ
Ο ρ γ ά ν ω σ ι ς
Δ/τής Τάγ/τος Ταγμ. Πεζ. Στούπας Παν.
Υποδ/τής ¨ Επίλαρχος Π.Δ. Χριστόφιλος
Υπ/στής ¨ Ταγμ/ρχης Π.Δ Σπήλιος
Ταμίας ¨ Λοχαγός τότε Χριστοδούλου Αντ.
Αξ/κοί ¨ ¨ Στρατολ. Μπερδούσης Γ.
Εφ. Ανθ/γός Μηχ. Ηλιόπουλος
¨ Λοχ/γός Πεζ. Μυλωνάς Βρασίδας
¨ Υπ/γός Μηχ. Παπαγεωργίου Γ.
¨ Λοχαγός Πεζ. Κοζομπόλης Ηλ.
Μόν. Ανθ/γός ¨ Δερδελάκος Ηλ.
γ) ο οπλισμός του Τάγματος απετελείτο από τυφέκια, όπλ/λα και περίστροφα ως και εκ (2) δύο σωλήνων όλμων των 0,081 ιταλικής προελεύσεως και αριθμού χειροβομβίδων.
δ) βαθμός εκπαιδεύσεως του Τάγ/τος οίον είχον υποστή οι οπλίται εις τον Στρατόν.
ε) Το ηθικόν Αξ/κών και οπλιτών Αριστον.
στ) Το Τάγμα κατ’ αρχήν ωργάνωσεν ωρισμένα σημεία στηρίγματος εις την παρυφήν της πόλεως Μελιγαλά και εντός αυτής διαφόρους νησίδας αντιστάσεως.
ζ) Την 7-4-44 ο ΕΛΑΣ γνωρίζων την αριθμητικήν δύναμιν του Τάγμ/τος και θέλων να διαλύση τον πυρήνα αυτόν της εθνικής αντιστάσεως επετέθη κατά του Τάγματος προς διάλυσιν τούτου και κατάληψιν της πόλεως.
η) Δύναμις του Τάγματος κατά την μάχην
Αξ/κοί 9-10
οπλίται 80
Δύναμις ελασιτών - Αγνωστος, πάντως κατά πολύ ανωτέρα της του Τάγματος Ασφαλείας.
θ) Η μάχη διεξήχθη καθ’ όλην την νύκτα και μέχρι των πρωινών ωρών εντός της πόλεως εις ην είχον εισέλθει οι ελασίτες εκ διακένων αφρουρήτων άτινα εγνώριζον με λεπτομέρειαν ίσως γνωσθέντων αυτοίς υπό οργανουμένων εις ΕΑΜ πολιτών.
ι) Η μάχη απέβη υπέρ του Τάγματος με απωλείας των αναρχικών πολλάς.
ια) Ευθύς ως επήλθεν το φώς της ημέρας οι Ταγματασφαλίται μετά του Δ/τού Τάγματος και λοιπών Αξ/κών ήρχισαν να διακρίνουν πλέον τους ελασίτας και ενεργήσαντες ηρωικήν έξοδον εκ των θέσεών των εις ας ημύνοντο και χάρις εις το εύστοχον πύρ των όπλων ηνάγκασαν τους ελασίτας εις άτακτον υποχώρησιν και εγκατάλειψιν του αγώνος.
Αίτια της νίκης των ταγματασφαλιτών το θάρρος το οποίον ήντλουν από το δίκαιον του αγώνος των, το πένθος όπερ εβάρυνε πολλούς διά τον άδικον φόνον προσφιλών των προσώπων (γονέων, αδελφών κλπ) και εκ της εθνικής των ιδέας περί ελευθερίας της Ελλάδος και η καλή των ηγεσία.
Αίτια της ήττης των ελασιτών το άδικον του αγώνος, η ανομοιομορφία του οπλισμού των, η μη οργάνωσίς των, και η ανήδεος και άτολμος ηγεσία, το άπατρι πνεύμα και η τύψις συνειδήσεως διά τα εγκλήματα, λεηλατήσεις και δηώσεις ξένων περιουσιών.
ιβ) Υπάρχουσα τότε Κυβέρνησις Ι.Δ Ράλλη έθεσεν ως σκοπόν της υπάρξεώς της και της Ελλάδος την πάση θυσία ένοπλον αντίδρασιν διά της εθνοσωτηρίου αποφάσεώς της περί συγκροτήσεως Ταγ/των Ασφαλείας.
ιγ) Η τηρηθείσα υπό των Αρχών κατοχής στάσις υπήρξεν ειλικρινής.
Τα τμήματα του Γερμανικού Συντ/τος έδρα (Μελιγαλά) κατ’ αρχήν της μάχης εξεδήλωσαν αμφιβολίας ως προς την μαχητικότητα των ανδρών του Τάγματος και περιωρίσθησαν εις τα οικήματα άτινα κατείχον ή και ωρισμένα φυλάκια αμυνόμενοι.
Ευθύς όμως ως είδον τους άνδρας του Τάγματος να εξορμώσι και να καταδιώκωσι τους ελασίτας συνέδραμον τούτους διά των πυρών των (όλμοι 0,081 - Μυδράλια - Αντιαρματικά - Πυρ/λα).



Κεφάλαιον ΙΙΙ
Καθ’ όλον τον μήνα Απρίλιον εσυνεχίσθη η πλαισίωσις του Τάγματος δι’ εθελουσίας κατατάξεως ως και επιστρατεύσεως και Λόχος απεστάλη εις Καλάμας υπό τον Λοχαγόν Κοζομπόλην Ηλ.
Με συνεχιζομένην εθελουσίαν προσέλευσιν και επιστράτευσιν εθνικοφρόνων πολιτών το Τάγμα κατώρθωσε ν’ αναπτύξη 4 Λόχους Πεζ. Ηυξημένης δυνάμεως και Λόχον Ολμων (2 σωλήνες 0,081).
Πρίν ή εισέλθω εις την οριστικήν διάρθρωσιν του Τάγματος και τας μέχρι διαλύσεώς του εξελίξεις είμαι υποχρεωμένος εξ αυτών τούτων των μεσολαβησάντων γεγονότων να μη παρίδω ωρισμένας παραλήψεις των Αξ/κών της Μεσσηνίας ως και της πολιτικής ηγεσίας της απελευθερωτικής λεγομένης κατά την τελευταίαν φάσιν του αγώνος του Τάγματος Μεσσηνίας .(7βριος 1944)
Περί τα μέσα Απριλίου 1944 κατήλθεν εις Καλάμας ο ως Αρχηγός Ασφαλείας Πελοποννήσου ωρισθείς υπό του Υπουργ. Στρ/κών Συντ/ρχης Πεζ. Παπαδόγκωνας Διονύσιος.
Αμα τη αφίξει του έκανε συγκέντρωσιν των Αξ/κών της Στρ/κής Διοικήσεως Μεσσηνίας εις τα Γραφεία του Λόχου Καλαμών, και αφ’ ου ωμίλησε σχετικώς με την εξελισσομένην κατάστασιν εν Ελλάδι και τον επερχόμενον κίνδυνον εκ της αναπτύξεως και επεκτάσεως του ΕΛΑΣ, εζήτησεν από τους Αξ/κούς δηλώσεις ποίοι επιθυμούν να υπηρετήσουν εις Τάγ/τα Ασφαλείας, και ποίοι επιθυμούν να μείνουν ουδέτεροι ή αμέτοχοι του δράματος.
Αν η μνήμη δεν με απατά εξ όσων Αξ/κών παρευρέθησαν εις την συγκέντρωσιν υπέβαλον δηλώσεις συμμετοχής εις τα Τάγματα Ασφαλείας οι κάτωθι Αξ/κοί.
1. Συντ/ρχης Πυρ/κού Κάτσαρης Γ.
2. Ταγ/ρχης Πεζ. Αλεξόπουλος Δ.
3. ¨ " Καζάκος Παν.
4. ¨ " Σμυρλής Αντών.
5. ¨ " Μελανουρέας Κ.
6. ¨ ¨ Δημητρακαρέας Βασίλ.
7. Υπίλαρχος Μηλιός Κ.
8. Ανθ/στής Πεζ. Φωτόπουλος Ι.
9. ¨ ¨ Μπακατσέλος Χριστόφ.
10. Ανθ/στής ¨ Βασιλόπουλος Γ.
11. Ταγ/ρχης Μηχ. Μπατάλιας Λάμπρος
12. Λοχαγός Πεζ. ε.α. Μαρκόπουλος Αθ.
13. ¨ Ελέγχ. Αλάμαρης Γ.
14. Αντ/ρχης Αυτοκιν. Γεωργανάς
15. Ταγ/ρχης Πεζ. ε.α ¨ Παν.
Εδήλωσαν ότι δεν επιθυμούν να υπηρετήσουν εις τα Τάγματα Ασφαλείας οι κάτωθι:
1. Συντ/ρχης Πυρ/κού Μαριόλης Δημ. ουδαμού ενεφανίσθη
2. Ταγ/ρχης Πεζ. Βασιλόπουλος Σωτ. ήδη Συντ/ρχης ε.α
3. ¨ " Θεοδωρόπουλος Κ. ¨ Αντ/ρχης ¨
4. ¨ Μηχ. Γούλος Βασίλ. ¨ Ταγ/ρχης ¨
5. Λοχαγός Πεζ. Γερανέας Κ. ¨ Συντ/ρχης ε.ε
6. Υπ/γός " Μπούσιος Σπ. ¨ Αντ/ρχης ε.α
7. Λοχαγός Μηχ. Γεωργιόπουλος.
Απαντες οι ανωτέρω επροφυλακίσθησαν υπό Συντ/ρχου Παπαδόγκωνα εις Λόχον Καλαμών και εφυλάσσοντο υπό Στρ/τών.
8. Ανθ/γός Πεζ. Αλεξανδρόπουλος Γρ. Ήδη Ταγ/ρχης ε.ε
Ούτος ανεχώρησεν διά τον ΕΛΑΣ όταν διετάχθη υποβολή δηλώσεων.
Εις την κατάστασιν της προφυλακίσεως παρέμειναν επί αρκετόν χρόνον.
Ο αντίκτυπος της τοιαύτης των Αξιωματικών στάσεως υπήρξε μέγας και είχε σοβαρώς επιδράσει επί της επανδρώσεως του Λόχου Καλαμών.
Απογοήτευσις κατέλαβε τον λαόν Μεσσηνίας και ιδία των Καλαμών όταν επληροφορήθη το γεγονός αυτό και επ’ ουδενί λόγω επεθύμει να καταταγή εθελουσίως εις τον Λόχον, εφ’ όσον έβλεπε Αξ/κούς προφυλακισμένους των οποίων αποστολή ήτο η υπεράσπισις της πατρίδος κατά παντός εξωτερικού ή εσωτερικού εχθρού, επιβουλευομένου την ακεραιότητα ταύτης.
Ου μόνον τούτο αλλά και τους οπλίτας του Λόχου διακατείχεν πικρία και απογοήτευσις διά την τοιαύτην των Α/ξκών εκείνων διαγωγήν.
Τούτους κατόπιν Δ/γής μου ως Δ/τού Τάγματος Μελιγαλά (αναπληρωτής Ταγ/ρχου Στούπα Π.) ο Λόχος Καλαμών απέστειλεν εις Αρχηγείον Τριπόλεως και εκείθεν επήγασεν η ανάληψις υπηρεσίας υπό Λοχαγού Γερανέα Κ. και Υπ/γού Μπούσιου Σπ. του Αρχηγείου μη αναθέσαντος υπηρεσίαν εις ταγ/ρχας Βασιλόπουλον Σ, Θεοδωρόπουλον Κ. και Γούλον Β.
Εκ των ως άνω οι Λοχαγός Μηχ. Γεωργιόπουλος μεταπισθείς υπό συγγενών του μετ’ ολίγας ημέρας ανέλαβε Δ/σιν Λόχου εις Μελιγαλά ένθα και εφονεύθη κατά την μάχην του 7/βρίου 1944.
Λοχ/γός Γερανέας Κων. βραδύτερον ανέλαβε Διοίκησιν Τμήματος εις Τρίπολιν.
Υπ/γος Μπούσιος Σπ. βραδύτερον ανέλαβεν υπηρεσίαν εις το Τάγμα Γαργαλιάνων συσταθέν αρχάς Αυγούστου 1944.

Κεφάλαιον IV
Οριστική Οργάνωσις του Τάγματος
1. Κατόπιν επιστρατεύσεως κατά Μάιον μήνα 1944 το Τάγμα έλαβε την ακόλουθον Οργάνωσιν.
α) οργανώθησαν 5 1ος Λόχος Μελιγαλά
Λόχοι 2ος ¨ ¨
3ος ¨ ¨
4ος ¨ Καλάμαι
5ος ¨ Κοπανάκι
Διμιρίαι 3 Μία Διμοιρία Διαβολίτσιον
¨ ¨ Περαλλίδι
¨ ¨ Βελίκα
β) Δ/τής Τάγματος Ταγ/ρχης Πεζ. Στούπας Παν.
Υπ/κητής ¨ ¨ ¨ Καζάκος Παν.
Υπ/στής και Ταμίας Λοχαγός Χριστοδούλου Αντ.
Αξκός Προανακρίσ. ¨ Στρατολ.Μπερδούσης Γ.
Δ/στής υλικού ¨ εφ. Ανθ/γός Παπαδόπουλος
Ιατρός ¨ ¨ Ανθ/τρος Λάσκαρης
¨ ¨ στρ. Αλιφέτης
Δ/τής 1ου Λόχου Λοχαγός Μηχ. Γεωργιόπουλος
¨ 2ου ¨ εφ. ¨ Πεζ. Μυλωνάς Βρασίδας
¨ 3ου ¨ ¨ Υπ/γός Μηχ. Παπαγεωργίου Γ.
¨ 4ου ¨ ¨ Λοχαγός Κοζομπόλης Ηλ.
είτα Ταγ/ρχης Πεζ. Σμυρλής Αντών.
(τελικώς Ανθ/γός Θεοφάνους Ν.
(Ανθ/γός Στρατ. Τότσης Διμοιρίτης
5ου ¨ ¨ εφ. ¨ Πυρ/κού Μπένος
Διμοιρίται Διαβολιτσίου εφ. Ανθ/γός Παπαμαρκάκης
Πεταλλιδίου εφ. Ανθγός Τζουμάνης Αν.
Βελλίκας ¨ Ανθ/τρος Τζουμάνης
γ) Ο οπλισμός του Τάγματος επετελείτο από Αραβίδες - οπλ/λα Μπρένα - 2 όλμους των 0,081 - επιθετικές χειροβομβίδες άπαντα Ιταλικής προελεύσεως και περίστροφα διαφόρων προελεύσεων (Γερμανικά - Ιταλικά - Εγγλέζικα - Ισπανίας εκ λαφύρων).
δ) Το Τάγμα ενήργει εκπαίδευσιν Τεχνικήν του ολπισμού του και τακτικήν τοιαύτην οσάκις δεν ήσαν οι Λόχοι του απησχολημένοι εις εκκαθαριστικάς επιχειρήσεις, ή υπηρεσίαν συνοδειών κ.λ.π
ε) Το ηθικόν του Τάγματος Αριστον.
στ) Η έδρα του Τάγματος (Μελιγαλά) οργανώθη η πόλις περιμετρικώς εις όλην την παρυφήν διά χαρακωμάτων και ενιαχού συρματοπλέγματος, διά τάφρων πλήρεις φραγκοσυκιών.
Ωσαύτως εις το εσωτερικόν της πόλεως είχον οργανωθή διάφοροι φωλεαί αντιστάσεως.
Των διαφόρων χωρίων η αμυντική οργάνωσις περιωρίσθη εις οργάνωσιν ωρισμένων σημείων στηρίγματος και κέντρων αντιστάσεως.
ζ) Κατά τον μήνα Ιούνιον και Ιούλιον 1944 και επί 40ήμερον το Τάγμα (μείον Λόχος) υπό την Διοίκησιν του Ταγ/ρχου Στούπα Π. ενήργησεν εκκαθαριστικάς επιχειρήσεις εις Ταύγετον εν συνδυασμώ και με επιχειρούσας γερμανικάς δυνάμεις διά την εξόντωσιν του συγκροτήματος του ΕΛΑΣ εις την περιοχήν ταύτην.
η) 4 Λόχοι Τάγματος Ασφαλείας και δύο Τάγματα Γερμανικού Στρατού.
Δυνάμεις ΕΛΑΣ Ακαθόριστοι (συγκρότημα ταυγέτου).
θ) Δεν διεξήχθη μάχη ει μη σποραδικαί συγκρούσεις μικρών τμημάτων υποχωρούντων προς απόκρυψιν ή διαφυγήν προς άλλα κρησφύγετα.
ι) εκ της επιχειρήσεως ταύτης εκτός ενός αριθμού φονευθέντων ελασιτών προέκυψε το όφελος της ανευρέσεως αποθηκών τροφίμων άτινα δεν κατώρθωσαν να παραλάβουν μεθ’ εαυτών οι ελασίται.
ια) Η επιχείρησις αύτη απέβη άκαρπος καθ’ όσον ο ΕΛΑΣ είχεν οργανώσει σχεδόν ολόκληρον την ύπαιθρον (Μεσσηνίας και Λακωνίας) από του εργάτου μέχρι του ανωτάτου τιτλούχου ώστε επληροφορήθη εγκαίρως φαίνεται την όλην προπαρασκευήν της επιχειρήσεως ταύτης, ήτις είχεν εκπονηθή και είχεν διαταχθή υπό του Αρχηγείου Πελοπονήσου (Τρίπολις)
ιβ) Κυβέρνησις Ι.Δ. Ράλλη με υπουργόν εθνικής Αμύνης Ντερτιλήν Υποστρ/γον είχον αποδοθή εις απεγνωσμένον αγώνα και ακαταβλήτους προσπαθείας διά την ενίσχυσιν των Ταγμάτων Ασφαλείας εις άψυχον υλικόν και έμψυχον τοιούτον, καθ’ όσον εις ταύτα ως και λοιπάς εθνικάς οργανώσεις εστήριζε την ομαλήν απελευθέρωσιν της Ελλάδος.

ιγ) Η στάσις των Αρχών κατοχής υπήρξε ειλικρινής και φιλική.

Κεφάλαιον V
Συγκρότησις Τάγματος Γαργαλιάνων
Αρχάς Αυγούστου 1944 συνεκροτήθη Τάγμα Ασφαλείας με έδραν η πόλις Γαργαλιάνοι.
Την Διοίκησιν του νεοσυγκροτηθέντος Τάγματος ανέλαβεν ο Ταγ/ρχης Στούπας Παν., την δε Διοίκησιν Τάγματος Μελιγαλά ο υποφαινόμενος.
Ο Ταγ/ρχης Στούπας αναχωρών διά Γαργαλιάνους παρέλαβεν μεθ’ εαυτού ως πυρήνας Λόχων Αξ/κούς: Λοχαγόν Μυλωνάν Βρασίδαν, Ανθγόν Δερδελάκον Ηλ. μετά των 2 σωλήνων όλμων και οπλίτας.
Ούτω το Τάγμα Μελιγαλά απεστερήθη τελείως βαρέος οπλισμού και οπλιτών.
Τοιαύτη ως ανωτέρω εξετέθη υπήρξεν η διάταξις του Τάγματος Μελιγαλά μέχρι της τελικής κατ’ αυτού επιθέσεως υπό του ΕΛΑΣ 7/βριος 1944
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ
Εξ ακριτομυθιών το Τάγμα επληροφορήθη την μέλλουσαν αποχώρησιν των Γερμανών ήτις ήρξατο 1-7 7/βρίου και διέταξε την σύπτυξιν των τμημάτων του.
Ούτω: Τα τμήματα Βελίκας, Πεταλιδίου συνεπτύχθησαν εις Λόχον Καλαμών.
Τα δε Καπανακίου Διαβολιτσίου εις Μελιγαλά.
Εν συνεχεία πληροφορηθέν το Τάγμα την επικειμένην επίθεσιν των ελασιτών προέβη εις τας κάτωθι ενεργείας.
Α) Από τηλεφώνου εζήτησεν από Τρίπολιν (Συντ/ρχην Παπαδόγκωναν Διον.) την αποστολήν δύο σωλήνων όλμων μετ’ αναλόγων βλημάτων, γεμισμάτων προωθητικών φυσιγγίων και λοιπών πυρ/κών τυφεκίων και οπλ/λων, (καίτοι η έδρα του Αρχηγείου Τρίπολις) είχε τοιαύτα πλην μας απέστειλε μόνον φυσίγγια τυφεκίου και οπλ/λου ουχί όλμους.
Β) Απέστειλεν εις Ταγ/ρχην Στούπαν Π. (Γαργαλιάνους) δύο στρ. Συνδέσμους ο είς ονόματι Ζαμπάρας με έγγραφον έκκλησιν εις διπλούς φακέλλους να συμπτυχθή μετά του Τάγ/τος του εις Μελιγαλά, ίνα αποτελέσωμεν ένα ισχυρόν τμήμα και ουχί κατανεμημένοι ανισχύρως, ή τούτου αδυνάτου, να μας επιστρέψη τους 2 σωλήνας όλμων ή τον ένα τουλάχιστον, αλλ΄ επέπρωτο ουδέν να πραγματοποιήση.
Αρχάς 7/βρίου 1944 είχε τοποθετηθή Δ/τής και των δύο Ταγ/των (Μελιγαλά - Γαργαλιάνων) ο Ταγ/ρχης Παπαδόπουλος Διον. ήδη Ταξ/ρχος ε.α.
Την 9-9-44 ο ΕΛΑΣ προσέβαλε τον Λόχον Καλαμών δι’ ισχυρών δυνάμεων (8ου 9ου Σύντ/μα ΕΛΑΣ) αναγκάσαν τούτον να συμπτυχθή εις Μελιγαλά μετά βαρειών απωλειών.
Η πόλις των Καλαμών κατελήφθη και εξετελέσθησαν άπαντες οι συλληφθέντες αιχμάλωτοι οπλίται ως και 1.000 εθνικόφρονες πολίται.
Αξιον ιδιαιτέρας μνείας και προσοχής είναι το εξής εν ω εξετέλεσαν στρατιώτας και πολίτας ουδέ κάν έθιξαν τους κάτωθι Αξ/κούς διαμένοντας τότε μονίμως εν Καλάμαις ή ευρεθέντας εκεί.
1. Συντ/ρχην Πυρ/κού Κάτσαρην Γ.
2. ¨ ¨ Μαριόλην Δημ.
3. Ταγ/ρχην Πεζ. Βασιλόπουλον Σ.
4. ¨ ¨ Θεοδωρόπουλον Κ.
5. Αντ/ρχην Πεζ. Μελανουρέαν Κ.
6. ¨ ¨ Δημητρακαρέαν Βασίλ.
7. Λοχαγόν ¨ Κυριόπουλον Στυλ. ήδη Αντ/ρχην
(ούτος εκρύπτετο επιμελώς)
8. Ταγ/ρχην Μηχ. Γούλον Βασ.
Το διατί αφίνω εις την κρίσιν της υπηρεσίας.
Μετά την σύμπτυξιν του Λόχου Καλαμών 10-11-7/βρίου 1944 πραγματοποιηθείσης συσκέψεως εις τα Γραφεία του Τάγματος απεφασίσθη η σύμπτυξις του Τάγματος προς Γαργαλιάνους και είτα οχυρόν Πύλου (εν αναμονή της Κυβερνήσεως Καΐρου) ή προς Τρίπολιν.
Τούτο όμως επληροφορήθησαν οι στρατιώται οίτινες κατήγοντο άπαντες από πέριξ του Μελιγαλά χωρία και ων τινών αι οικογένειαι είχον μεταφερθή εις Μελιγαλά διά λόγους ασφαλείας και διεμαρτύροντο διά την εγκατάλειψιν των οικογενειών των, δι’ ό και απεφασίσθη υπό του Τάγ/τος να δεχθή την μάχην εις Μελιγαλά.
Εν τω μεταξύ τούτω ήρχισεν η σύμπτυξις των Γερμανικών Τμημάτων από τον Νομόν Μεσσηνίας και με την εγκληματικήν διά το Τάγμα ενέργειάν των.
α) Μας εφήρεσαν όλες της τηλεφωνικές εγκαταστάσεις.
β) Δεν μας άφισαν ασύρματον και ούτω απεστερήθη το Τάγμα πάσης επαφής με το Αρχηγείον (Τρίπολις) και Τάγμα Γαργαλιάνων.
Ωσαύτως εις έκκλησιν πολιτικών παραγόντων του Μελιγαλά να μας αφίσουν 2 σωλήνες όλμων ή 2 πυρ/λα εστάθη αδύνατον να πεισθούν. Ούτω το Τάγμα εδέχθη την επίθεσιν του ΕΛΑΣ την 14ην 7/βρίου 1944 ημέραν της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Εν τω μεταξύ τούτω εν ω ανεμέναμεν την Κυβέρνησιν Καΐρου ίνα παρέμβη ή και απλώς να ρίψη προκηρύξεις διά να πληροφορηθώμεν τας απόψεις της και να πειθαρχήσωμεν εις τας αποφάσεις της, ουδέν τούτων εγένετο.
Κατάπληκτοι όμως ελάβομεν γνώσιν προκηρύξεων της Κυβερνήσεως διασπαρεισών εις πόλιν Μελιγαλά υπό αναρχικών δι’ ων αν δεν απατώμαι απεκηρύσσοντο τα Τάγ/τα ασφαλείας ως προδοτικά και διετάσσοντο να παραδώσουν τον οπλισμόν των εις τον ΕΛΑΣ, (χωρίς να παρέχεται ουδεμία εγγύησις διά την ζωήν των Αξ/κών και οπλιτών) και ότι μη συμμορφούμενοι εθεωρούμεθα δοσίλογοι.


Κεφάλαιον ΥΙ
Τελευταία οργάνωσις του Τάγματος (Μελιγαλά) μετά την σύμπτυξιν Λόχου Καλαμών και κατά την μάχην 14-16 7/βρίου 1944 4 Λόχοι 1ος, 2ος, 3ος, 4ος

β)Δ/τής Τάγματος Ταγ/ρχης Πεζ. Παπαδόπουλος Διον.
Υποδ/τής ¨ ¨ ¨ Καζάκος Παν.
Δ/τής 1ου Λόχου Λοχαγός Μηχ. Γεωργόπουλος
¨ 2ου ¨ ¨ Πεζ. Παπαδόπουλος Φώτ.
¨ 3ου ¨ εφ. Υπ/γός Μηχ. Παπαγεωργίου Γ.
¨ 4ου ¨ Ανθ/γός Θεοφάνους Ν.
Διμοιρίται Λόχων Ανθ/γός Στρατολ. Τότσης
Ανθ/στής Πεζ. Μπακατσέλος Χριστ.
¨ ¨ Φωτόπουλος Ι.
¨ ¨ Βασιλόπουλος Γ.
Εφ. Ανθ/γός Παπαμαρκάκης
¨ Υπ/γός Γρενάκης
¨ Ανθ/γός Μεταγ. Παπαδόπουλος
Εφ. ¨ Πυρ. Μπένος
Ανθ/στής Πεζ. Φατούρος
Εφ. Υπ/γός ¨ Αναγνωστόπουλος Αλ
¨ ¨ ¨ Κουτσούκος Γ.
¨ ¨ ¨ Περρωτής Παν.
¨ Ανθ/γός Μηχ. Ηλιόπουλος
¨ ¨ Πεζ. Πουλόπουλος Ιωαν.
¨ ¨ Αρχιτεχνίτης Ρούκας Ν.
¨ Ανθ/στής ¨ Πανουσάκης Ν.

Με την σύμπτυξιν του Λόχου Καλαμών ήλθον εις Μελιγαλά και οι κάτωθι Αξ/κοί.
Γεν. Αρχ/τρος Καμαρινέας
Ταγ/ρχης Σμυρλής Αντώνιος
¨ ε.α Παναγόπουλος Γ.
Επίλαρχος Π.Δ Χριστόφιλος Ι.
Ταγ/ρχης ε.α Χρουσουζάκος
Επίλαρχος Μορφονιός Φραγκίσκος
γ) Οπλισμός του Τάγ/τος τυφέκια - οπλ/λα Μπρέντα - Χειρ/δες επιθετικαί Ιταλικής προελεύσεως άπαντα.
δ) Βαθμός εκπαιδεύσεως Καλός.
ε) Ηθικόν ουχί καλόν κατόπιν της αποκηρύξεως των Ταγ/των.
στ) Εξετέθη εις Α΄ Κεφάλαιον.
ζ) Ημερομηνία της μάχης 14-16 7/βρίου 1944.
η) Δύναμις του Τάγματος -600 άνδρες
¨ ¨ ΕΛΑΣ -8ον 9ον Σύν/μα
εφεδρικόν ¨ ΕΛΑΣ
Πυρ/κόν
και τελικήν εξόρμησιν έλαβε μέρος και τμήμα του 11ου Συντ/τος ΕΛΑΣ.
θ) Η μάχη διεξήχθη επί 69 1/2 ώρας συνεχώς άνευ ανάπαυλας τινός των τμημάτων αμυνομένων σθεναρώς των θέσεών των, πλην όμως το όλον βάρος των επιθέσεων των ελασιτών αντιμετώπιζον 300 και μόνον άνδρες των λοιπών αποκρυβέντων εις οικήματα της πόλεως.
ι) Η μεγάλη (άνευ διακοπής) παράτασις της μάχης, η έλλειψις πυρ/κών, η έλλειψις βαρέος οπλισμού, η άνευ συσσιτίου παραμονή των ανδρών, η ασύγκριτος αριθμητική υπεροχή των ελασιτών, η ελευθερία κινήσεων του ΕΛΑΣ, η κίνησις όλων των οργανωμένων εναντίον της πόλεως, η συνεχής περίσφυξις του Τάγματος όλο και διά νέων δυνάμεων και το (Αξίωμα) η άμυνα καταδικάζει, επέφερον την πτώσιν της αμύνης της πόλεως.
Μετά την κατάληψιν της πόλεως οι ελασίται εξετέλεσαν 2.500 στρατιώτας και πολίτας ρίψαντες τούτους εις πηγάδαν Μαυροζουμένης ια) Η αξία και η μαχητικότης των 300 αυτών ανδρών μετά των Αξ/κών των έθεσεν υπό αμφισβήτησιν την αξίαν 2-3 Συντ/των του ΕΛΑΣ θέσαντες εκτος μάχης 700 ελασίτας και θα εκέρδιζον την μάχην εάν δεν είχον πτοηθεί εκ της αποκηρύξεώς των υπό της Κυβερνήσεως Καΐρου και κατά συνέπειαν της ευθύνης του δοσιλόγου.
Εάν δεν εστερούντο βαρέος οπλισμού και πυρ/κών και τέλος εάν δεν εστερούντο της ηθικής συμπαραστάσεως της Απελευθερωτικής Κυβερνήσεως διότι τον σκοπόν της συστάσεως των Ταγ/των ασφαλείας εγνώριζεν καλώς ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως Γ. Παπανδρέου, προ της εξ Ελλάδος αναχωρήσεώς του δι’ Αίγυπτον.
Την σκοπιμότητα της αποκηρύξεως των Ταγ/των ασφαλείας και την παραδοχήν του ΕΛΑΣ ως ενόπλου απελευθερωτικού τμήματος καίτοι γνωρίζω δεν εκτίθημι καθ’ όσον εκφεύγει της παρούσης εκθέσεως, και αφίνω να κρίνη η Υπηρεσία.
ιβ) Κυβέρνησις Ι.Δ. Ράλλη αποκηρυχθείσα και αύτη.
ιγ) Η έναντι των Ταγμάτων ασφαλείας τηρηθείσα υπό των Αρχών κατοχής στάσις κατά την υστάτην στιγμήν προδοτική καθ’ όσον μας απεστέρησεν τελείως των μέσων Διαβιβάσεων (τηλέφωνα, ασύρματοι, κ.λ.π) ως και βαρέος οπλισμού εις τρόπον ώστε να μειονεκτούμεν έναντι του ΕΛΑΣ και να επέλθη το μοιραίον.

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ο Σ
Η μετά την διάλυσιν του Τάγματος ασφαλείας διαμορφωθείσα κατάστασις υπήρξεν η κάτωθι:
Επί 6 μήνας που επεκράτησεν ο ΕΛΑΣ εις την Μεσσηνίαν ερήμωσε τα πάντα.
α) Ασφάλεια ζωής των πολιτών ουδεμία.
β) Έξωσις καλών (ευπόρων) οικογενειών εκ των οικιών των και εγκατάστασις Κομ/στών, ηγητόρων.
γ) Διαρπαγή της περιουσίας των εθνικοφρόνων και εμπορία ταύτης ή συντήρησις του αντάρτου. Ολοι της ΕΤΑ εμπορευόμενοι σήμερον.
δ) Δημοτική Διοίκησις : έργα μηδέν, τους πόρους του Δήμου διέθετον διά τους συναγωνιστάς (ως απεκάλουν τους Κομ/στάς).
ε) Νομαρχιακή Διοίκησις μηδέν.
στ) Ασφάλεια Νομού εγκατεστάθησαν εις άπαντα τα τμήματα Χωρ/κής (Δ/σεις, Υποδ/σεις σταθμούς) πολιτοφυλακαί (δεδηλωμένοι προπολεμικοί Κομ/σταί). Οίτινες απετέλεσαν τον φόβον και τον τρόμον της υπαίθρου.
ζ) Ουδείς εθνικόφρων είχε το δικαίωμα παραπόνου διά παν εις βάρος του γενόμενον.
η) Εν κατακλείδι η ζωή, τιμή και περιουσία ήσαν εις την διάθεσιν του ΕΛΑΣ.

Ο
Σ Υ Ν Τ Α Ξ Α Σ
Τ.Υ
ΠΑΝΑΓ. ΚΑΖΑΚΟΣ
ΑΝΤ/ΡΧΗΣ


ΓΕΝΙΚΟΝ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΝ ΣΤΡΑΤΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ
ΤΜΗΜΑ Χ
Κ α τ ά σ τ α σ ι ς
Ονομαστική των υπηρετησάντων αξ/κών εις τα Τάγματα Ασφαλείας του Νομού Μεσσηνίας το έτος 1 9 4 4

Α/Α Βαθμός Οπλον Ονοματεπώνυμον Υπηρεσία ην εξετέλεσε Παρατη-
ρήσεις
1 Ταγ/ρχης Πεζ. Στούπας Παν. Δ/τής Τάγματος
Μελιγαλά από
16.3.44 μέχρι 31.7.44 Μόνιμος

2 Ταγ/ρχης Πεζ. Αλεξόπουλος Δημ. Δ/τής Τάγματος από 1.2.44 μέχρι 15.3.44 Μόνιμος
3 Ταγ/ρχης Πεζ. Καζάκος Παναγ. Υποδιοικητής Τάγματος Μόνιμος

4 Ταγ/ρχης Πεζ. Παπαδόπουλος Διον. Δ/τής Τάγματος από 10-8-44 μέχρι 16-9-44 Μόνιμος
5 Λοχαγός Πεζ. Χριστοδούλου Αν. Υπασπιστής Ταμίας _
6 Λοχαγός Στρατ. Μπερδούσης Γεωργ. Αξ/κός προανακρίσεων _
7 Ανθ/γός -- Παπαδόπουλος (άνευ ονόματος) Διαχειριστής υλικών Έφεδρος
8 Ανθ/τρος Υγειον. Λάσκαρης (άνευ ονόματος) Ιατρός του Τάγματος Έφεδρος
9 Στρατ. Ιατρός Αλιφέρης (άνευ ονόματος) Βοηθός Ιατρού Έφεδρος
10 Λοχαγός Μηχ. Γεωργόπουλος (¨) Δ/τής 1ου Λόχου Μόνιμος
11 Λοχαγός Πεζ. Μυλωνάς Βρασίδας Διοικητής 2ου Λόχου μέχρι 31.7.44 Έφεδρος
12 Υπολοχ. Μηχ. Παπαγεωργίου Γ. Διοικητής 3ου Λ¨οχου Έφεδρος
13 Λοχαγός Πεζ. Κοζομπόλης Ηλίας Διοικητής 4ου Λόχου (Καλαμών) Εφ. Εκ Μον.

14 Ταγ/ρχης Πεζ. Σμυρλής Αντώνιος Διοικητής 4ου Λόχου (Καλαμών) Μετά Κοζο-μπόλην
15 Ανθ/γός - Θεοφάνους Ν. ¨ ¨ ¨ Μετά Σμυρλήν
16 Ανθ/γός Στρατ. Τότσης (άνευ ονόμ). Διμοιρίτης 4ου Λόχου --
17 Ανθ/γός --- Παπαμαρκάκης (¨) Διμοιρίτης Έφεδρος
18 Ανθ/γός ---- Τζουμάνης Αν. Διμοιρίτης Έφεδρος
19 Ανθ/τρος Υγειον. Τζουμάνης (άνευ ονόματος) Διμοιρίτης Έφεδρος
20 Λοχαγός Πεζ. Παπαδόπουλος Φωτ. Διοικητής 2ου Λόχου από 1.8.44 μέχρι 16.9.44
21 Υπολ/γός Πεζ. Αναγνωστόπουλος Α. Διμοιρίτης μέχρι 16.9.44 Έφεδρος
22 Υπολ/γός Πεζ. Κουτσούκος Γεώργ. Διμοιρίτης μέχρι 16.9.44 Έφεδρος
23 Υπολ/γός Πεζ. ΠερρωτήςΠαν. Διμοιρίτης μέχρι 16.9.44 Έφεδρος
24 Υπολ/γός Πεζ. Γρενάκης (άνευ ονόματος) ¨
-----
25 Ανθ/γός Πυρ. Μπένος (άνευ ονόματος) Διμοιρίτης Έφεδρος
26 Ανθ/γός Μηχ. Ηλιόπουλος (άνευ ονόματος) Διμοιρίτης -----
27 Ανθ/γός Πεζ. Παυλόπουλος Ιω. Διμοιρίτης -----
28 Ανθ/στής Πεζ. Μπακατσέλος Χρ. Διμοιρίτης Μόνιμος
29 Ανθ/στής Πεζ. Φωτόπουλος Ιωάν. Διμοιρίτης ¨
30 Ανθ/στής Αρχιτ. Ρούκας Νικ. Διμοιρίτης ¨
31 Ανθ/στής Αρχιτ. Παπαδάκης Νικ. Διμοιρίτης ¨


ΠΑΝ. ΚΑΖΑΚΟΣ
Διά την ακρίβειαν Αντ/ρχης
Τ.Υ
ΔΟΥΒΟΣ ΛΕΩΝ
Αντ/ρχης